
NAGPALABAS ng subpoena ang House Committee on Legislative Franchises nitong Martes sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) na magsumite ng kopya ng shareholder agreement upang malaman ang pagmamay-ari ng kumpanyang nagpapatakbo ng power grid ng bansa sa loob ng isang linggo.
Inaprubahan ng panel na pinamumunuan ni Parañaque City 2nd District Rep. Gus Tambunting ang mosyon ni House Deputy Speaker at Quezon 2nd District Rep. David “Jay-Jay” Suarez na mag-isyu ng subpoena duces tecum para pilitin ang NGCP na ilabas ang dokumento.
Ang kasunduan ng shareholder ay nakasaad ang karapatan at obligasyon ng shareholder at pagbabahagi ng mga shares, business operations at decision-making.
Ang mosyon ay nakarating matapos sabihin ni Surigao del Norte 2nd District Rep. Robert Ace Barbers na ang NGCP ay hindi nagsumite ng kopya ng shareholder agreement, na hiniling ni Suarez sa huling pagdinig ng komite na ginanap noong Disyembre 23.
Sabi pa ni Barbers ang kasunduan sa shareholder bilang isang “very important piece of document that can inform this body as to what legislative actions we can take after the committee hearing.” “.
“The reason why I feel that document is very important in this inquiry is because we’d like to determine: sino ba talaga ang nagkokontrol ng NGCP?” sabi pa ni Barbers.
Dagdag pa niya: “Ito ba ay pinapatakbo, kinokontrol, pinamamahalaan, at pinamamahalaan ng mga Intsik? O sa mga Pilipino ba talaga? Napakahalaga nito, Mr. Chair, dahil gusto naming matukoy kung hanggang saan ang impluwensya ng mga dayuhang incorporator o katapat sa pamamahala, operasyon, at kontrol ng korporasyong ito.”
Ipinaliwanag ng opisyal ng NGCP na si Lally Mallari na ang shareholder agreement ay hiniling din ng Senate Committee on Energy ngunit hindi ibinigay dahil ang dokumento ay “protected by confidentiality” sa ilalim ng Section 23 ng Republic Act 9285, o ang Alternative Dispute Resolution Law.
Sinabi niya na ang kasunduan ay bahagi ng patuloy na arbitration case sa Singapore na kinasasangkutan ng NGCP, Power Sector Assets and Liabilities Management Corporation (PSALM) at National Transmission Corporation (TransCo).
Gayunpaman, ipinaalala ni Tambunting sa NGCP na ang Section 1, Paragraph 2 ng Rules of Procedure Governing Inquiries in Aid of Legislation of the 19th Congress “the finding or pendency of a case before any court, tribunal, or quasi-judicial or administrative body shall not stop or abate any inquiry conducted to carry out a legislative purpose.”
Ang NGCP ay nagpapatakbo at nagpapanatili ng state-owned power grid ng bansa, na may 40% ng kumpanya na pag-aari ng State Grid Corporation of China (SGCC), isang state-owned enterprise ng Chinese Communist Party. Ang natitirang 60% ay pag-aari ng mga mamumuhunang Pilipino, kabilang ang mga tycoon na sina Henry Sy Jr. at Robert Coyiuto Jr.
Nagpasya ang komite na magpadala ng isa pang pormal na imbitasyon kay Almeda at iba pang shareholders upang matiyak ang kanilang pagdalo sa susunod na pagdinig.
Nitong Enero 7, inirekomenda ng House Committee on Ways and Means ang isang full-blown congressional inquiry para matukoy kung ang NGCP ay lumalabag sa Anti-Dummy Law at constitutional restrictions sa dayuhang pagmamay-ari ng mga pampublikong kagamitan.
Batay sa mga regulatory disclosures, ang NGCP ay 60% Filipino-owned sa pamamagitan ng Synergy Grid of the Philippines (SGP), habang hawak ng SGCC ang natitirang 40%. Gayunpaman, ibinandera ng mga mambabatas ang pagkakaroon ng dalawang karagdagang layer ng mga subsidiary sa ilalim ng SGP, na maaaring magpahina sa aktwal na pagmamay-ari ng mga Pilipino.
Ang SGP ay may hawak na 60% na karapatan sa pagboto sa NGCP, na nakuha sa pamamagitan ng isang share-swap deal na nagbibigay dito ng 67% stakes bawat isa sa OneTaipan Holdings Inc. at Pacifica2 Holdings.
Ang OneTaipan ay nagmamay-ari ng Monte Oro Grid Resources Corp., na may hawak na 30% na stake sa NGCP, habang ang Pacifica2 ay nagmamay-ari ng Calaca High Power Corp., na may hawak din na 30%.
Nagpahayag ng pagkabahala ang mga mambabatas sa komposisyon ng Board of Directors ng NGCP, na kinabibilangan ng ilang Chinese nationals sa mga pangunahing posisyon.
Ang board ay pinamumunuan ni Zhu Guangchao (Chinese) at kinabibilangan ng Vice Chairmen Robert Coyiuto Jr. (Filipino) at Henry Sy Jr. (Filipino), gayundin ang mga direktor na sina Jose Pardo (Filipino), Francis Chua (Chinese), Shan Shewu (Chinese). ), Liu Ming (Chinese), Liu Xinhua (Chinese) at Paul Sagayo Jr. (Filipino).